5.Mimari Tasarım
Mimarlık, insan yaşamının içinde geçeceği mekanları oluşturmak amacıyla yapı gruplarını kapsayan fiziki çevreyi tasarlamak uğraşına verilen isimdir. Mimari tasarım ise günlük hayatta karşımıza çıkan yapıların, mekanların, eşyaların belli bir kurala veya güzellik, işlevsellik algısına dayanılarak tasarlanması durumudur.
Mimari Tasarımı Etkileyen Faktörler
1- Ekonomi: Tasarım için ayrılan bütçedir. Bir mimari tasarıma ayrılan bütçenin fazla oluşu o tasarımın nitelikli olacağı anlamına gelmez.
2- Kullanıcı İhtiyaçları: Bir yapının kullanıcı ihtiyaçlarını karşılayabilecek kapasitede tasarlanıp üretilmesidir.
3- İşlev: Yapıların barınma, sağlık, eğitim gibi kullanım amaçları doğrultusunda tasarlanmasıdır.
4- İklim: Bölgenin sıcak, soğuk, yağış, güneş gibi coğrafi durumunu ifade eder. Uygun olan malzeme ve yapı biçimini belirler.
5- Estetik: Yapının göze güzel gelme durumunu ifade eder.
6- Kültür: Toplumun yaşam biçimini ve değerlerini ifade eder. Mimari yapılar bölgede daha önce yaşayan toplumlar hakkında bilgi verir.
7- Doğal Afetler: Yapının ve insan ömrünün korunması adına uygun materyal ve tekniğin uygulanmasına yardımcı olur.
8- Kentsel Doku, Çevre ve Silüet: Yapılar bulundukları çevreye göre geçmiş ve gelecek ile bağlıdır. Yapılar kentsel dokuya uygun olarak yenilenmelidir.
9- Topoğrafya: Yapıların inşa edileceği arazinin fiziksel yapısını ve tasarım özelliklerini belirler.
Kullanım Amaçlarına Göre Yapılar
1- Konaklama Yapıları: Otel, pansiyon, misafirhane, konak...
2- Sağlık Yapıları: Hastane, sağlık ocağı, tıp merkezi...
3- İbadet Yapıları: Cami, kilise, sinagog, cemevi...
4- Ticaret Yapıları: AVM, pazaryeri, pasaj, market...
5- Sosyal Kültürel Yapılar: Müze, sinema salonu, tiyatro sahnesi, kültür merkezi...
6- Eğitim Yapıları: Anaokulu-kreş, ilkokul-ortaokul-lise, üniversite, kütüphane...
7- Spor Yapıları: Stadyum, olimpiyat alanları, güreş sahaları, kapalı spor salonu...
8- Ulaşım Yapıları: Köprü, üst geçit, kaldırım, yol...
9- Su Yapıları: Baraj, su kanalı, su deposu...
10- Anıtlar: Anıtkabir, şehitler anıtı, mezarlık...
11- Endüstri Yapıları: Fabrika, sanayi, imalathane...
12- Konutlar: Site, müstakil ev, rezidans...
Yapısal Özelliklerine Göre Yapılar
1- Yığma Yapılar:
2- İskelet Karkas Yapılar:
3- Prefabrik Yapılar:
4- Kafes Yapılar:
5- Asma Germe Yapılar:
6- Kabuk Kubbe Yapılar:
7- Kule Yapılar:
Kullanılan Malzemelere Göre Yapılar
1- Kerpiç Yapılar: Saman ve balçık karışımı olarak hazırlanıp kalıplara dökülerek güneşte kurutularak kullanılan ilkel tuğlalardır.
2- Ahşap Yapılar: Farklı ağaç türlerinin taşıyıcı ve duvar alanlarının ahşaptan oluşturulduğu yapılardır.
3- Kargir Yapılar: Taş, tuğla ve kerpiç malzemeleri kapsar. Kolonlar üst üste yığılır. Kirişler çoğunlukla ahşaptır.
4- Hımış Yapılar: Kelime anlamı doldurmaktır. Taşıyıcı olarak ahşap, duvar elemanı olarak taş, tuğla veya kerpiç kullanılır.
5- Betonarme Yapılar: Beton ve demir çubuklar birarada kullanılır.
6- Çelik Yapılar: Çelik malzemelerin birbirine kaynatılarak veya perçinlenerek oluşturulan yapılardır.
Yapıların sınıflandırılması ile ilgili video linki
Öğrenciler çalışma yapmadan önce aynı tarz çalışmaların yapılmasını önlemek adına kullanım amaçlarına göre yapı türlerinin örneklerinden öğrencilerin isteğine göre homojen dağılım yapmak daha mantıklı olacaktır.
